တထူးတဆန္း
၉ နဝင္းေၾကျပီး အဓိပၸာယ္ေတြအျပည့္နဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္ျမဳိ့
အေၾကာင္း
ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ
႔ သက္တမ္းဟာ မႏၲေလးျမိဳ႕ထက္ နွစ္ ၃၀ ခန့္ ပိုၾကီးေၾကာင္းသိရပါတယ္၊
မႏၲေလးျမိဳ႕က
ၿမန္မာဘုရင္တည္ခဲ႔တာၿဖစ္ၿပီး
ေမာ္လၿမိဳင္ျမိဳ႕ကေတာ႔ အဂၤလိပ္ ဝန္ရွင္ေတာ္မင္းၾကီး မိန္းေဂး က ခရစ္သကၠရာဇ္
၁၈၂၉ မွာက်ိဳကၡမီ မွ ေမာ္လၿမိဳင္ကို တိုင္းရံုးအျဖစ္
ေၿပာင္းၿပီး ရုံးစိုက္ခဲ႔တာပါ။ ထူးဆန္းမႈတစ္ခုကေတာ့
ေရွးလူၾကီးေတြက ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ ့ရွိ ရပ္ကြက္ေတြကို နာမည္ဆန္းဆန္းနွင့္
၉ နဝင္းေၾကေအာင္ ေပးသြားခဲ ႔ ၾကပါတာပါဘဲ။
နာမည္ေပးသြားပုံေတြကေတာ့ ကုန္း(၉)ကုန္း
ေခ်ာင္(၉)ေခ်ာင္ တန္း(၉)တန္း ဆိုၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ ရက္ကြက္ေတြကို အမည္ေပးသြားခဲ့ၾကပါတယ္။
ကုန္း(၉)ကုန္းရဲ့
အမည္ေတြကေတာ့
၁။
ရွမ္းကုန္း
၂။
ဇီးကုန္း
၃။
ေဇာ္ကုန္း
၄။
ထန္းပင္ကုန္း
၅။
သာယာကုန္း (မြန္သူၾကီးဦးသာယာ ေနထိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခ႔ဲသည္ကို
အစြဲ ၿပဳ၍ )
၆။
စစ္ကဲကုန္း (စစ္ကဲၾကီး ဦးေထာ္ေလး ေနထိုင္ခဲ့ သည္ကို အစြဲၿပဳ၍)
၇။
မရမ္းကုန္း (မရမ္းပင္မ်ား ေပါက္ေရာက္ရာ ကို အစြဲၿပဳ၍)
၈။
ဖိုးေစာကုန္း (မြန္သူၾကီးဦးဖိုးေစာ ေနထိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခ႔ ဲသည္ကို အစြဲ ၿပဳ၍
)
၉။
ဘိုကုန္း (ဥေရာပတိုက္သားမ်ား စုေ၀းေနထိုင္ခဲ့ သည္ကိုအစြဲၿပဳ၍)
ေခ်ာင္(၉)ေခ်ာင္ေတာ့
၁။
ပဲခူးေခ်ာင္
၂။
သရက္ေခ်ာင္
၃။
ေရကန္ေခ်ာင္
၄။
ခရုေခ်ာင္
၅။
ပူတူးေခ်ာင္
၆။
နပ္ခ်ီးေခ်ာင္
၇။
ပတၱလားေခ်ာင္
၈။
ဘီလိူင္ေခ်ာင္
၉။
ငွက္ဆိုးေခ်ာင္ (ယခု ေဒါင္းမင္းရပ္)
တန္း(၉)တန္းကေတာ့
၁။
လမုတန္း
၂။
လွည္းတန္း
၃။
စက္တန္း
၄။
ပ်ဥ္ေထာင္တန္း
၅။
တရုပ္တန္း
၆။
ဖက္တန္း (သနပ္ဖက္မ်ား ေရာင္း၀ယ္ရာရပ္ကြက္ကို အစြဲၿပဳ၍)
၇။
ေတာင္ေပၚတန္း
၈။၂၈
အိမ္တန္း
၉။
နတ္ေမွာ္တန္း တို႔ ၿဖစ္ၾကပါတယ္။
ေနာက္ထပ္
ရပ္ကြက္အမည္မ်ားသမိုင္းနွင့္ တကြၿဖစ္ေပၚလာပံုကိုလည္း ေၿပာၿပခ်င္ပါေသးတယ္၊
သမိုင္းဝင္နန္းစဥ္
ပတၱၿမားငေမာက္ ကို မလိမ့္တပတ္နွင့္ အေပ်ာက္ရိုက္သြားခဲ့ေသာ ဒုဗိုလ္မူးၾကီးစေလဒင္ ေမာ္လၿမိဳင္မွာ
အေရးပိုင္အၿဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ေနထိုင္သြားခဲ့ေသာ အရပ္ကို ယေန႔ ထိတိုင္ အေရးပိုင္ကုန္းဟု
ေခၚေ၀ၚေနပါေသးတယ္။
မုပြန္မွာ
မြန္ဘာသာၿဖင့္ (မုဟ္ပန္) အငူအစြန္း ဟု အဓိပၸာယ္ရတယ္။
မြန္သူၾကီးဖိုးေမာင္ငံ
အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ အရပ္ကို ေမာင္ငံရပ္၊ ဓမၼေစတီမင္း
လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ သိမ္ရွိရာအရပ္ သိမ္ ကုန္းရပ္၊
ထားဝယ္ၿမိဳ ႔မွ ေၿပာင္ေရြ ႔ အေၿခခ်သူမ်ား ေနထိုင္ရာအရပ္ကို ထား၀ယ္စု၊
ပန္းပဲသမားမ်ား စုေပါင္းေနထိုင္ရာအရပ္ကို ပန္းပဲတန္း၊ ၿပင္သစ္သေဘၤာတစ္စီး လဲၿပိဳနစ္ၿမဳပ္ခဲ့
ေသာအရပ္ကို သေဘၤာလဲရပ္၊ ၿပည္ၿမိဳ ႔အနီးေရႊြေတာင္မွ ေၿပာင္ေရြ ႔ အေၿခခ်သူမ်ား ေနထိုင္ရာ
အရပ္ကို ေရႊြေတာင္ရပ္၊ ဗဒံုမင္းလက္ထက္ ထားဝယ္မွပုန္းကန္သူမ်ားကို နိွမ္းနင္းခဲေသာ ဒိုင္းဝန္မင္းၾကီး၏ တပ္မ်ား တစ္လခန္႔ စခန္းခ်ခဲ့ေသာကြင္းကို ဒိုင္း၀န္ကြင္း အရပ္ဟု အမည္နာမမ်ား ေခၚတြင္ခဲ့ၾကပါသည္။
ပန္းပဲသမားမ်ား စုေပါင္းေနထိုင္ရာအရပ္ကို ပန္းပဲတန္း၊ ၿပင္သစ္သေဘၤာတစ္စီး လဲၿပိဳနစ္ၿမဳပ္ခဲ့
ေသာအရပ္ကို သေဘၤာလဲရပ္၊ ၿပည္ၿမိဳ ႔အနီးေရႊြေတာင္မွ ေၿပာင္ေရြ ႔ အေၿခခ်သူမ်ား ေနထိုင္ရာ
အရပ္ကို ေရႊြေတာင္ရပ္၊ ဗဒံုမင္းလက္ထက္ ထားဝယ္မွပုန္းကန္သူမ်ားကို နိွမ္းနင္းခဲေသာ ဒိုင္းဝန္မင္းၾကီး၏ တပ္မ်ား တစ္လခန္႔ စခန္းခ်ခဲ့ေသာကြင္းကို ဒိုင္း၀န္ကြင္း အရပ္ဟု အမည္နာမမ်ား ေခၚတြင္ခဲ့ၾကပါသည္။
အမည္မသိသူေယာက္ရဲ့
စာတုိေပစမ်ားကုိ သဒၵါမွန္ဆီေလ်ာ္ေအာင္ လုိတဲ့ေနရာမ်ားျဖည့္စြတ္ျပီး
မလုိအပ္ေသာေနရာမ်ာကုိ တည္းျဖတ္ ျပန္လည္ ေရးသားထားပါတယ္။
မလုိအပ္ေသာေနရာမ်ာကုိ တည္းျဖတ္ ျပန္လည္ ေရးသားထားပါတယ္။
နွင္းေမာင္
ျဖစ္ရပ္မွန္သတင္းမ်ား
ကုိးကား
Reference: Unknown
Author
Unicode
တထူးတဆန်း
၉ နဝင်းကြေပြီး အဓိပ္ပာယ်တွေအပြည့်နဲ့ မော်လမြိုင်မြို့ အကြောင်း
မော်လမြိုင်မြို့
သက်တမ်းဟာ မန္တလေးမြို့ထက် နှစ် ၃၀ ခန့် ပိုကြီးကြောင်းသိရပါတယ်၊ မန္တလေးမြို့က
မြန်မာဘုရင်တည်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး
မော်လမြိုင်မြို့ကတော့ အင်္ဂလိပ် ဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး မိန်းဂေး ကခရစ်သက္ကရာဇ် ၁၈၂၉
မှာကျိုက္ခမီ မှ မော်လမြိုင်ကို တိုင်းရုံးအဖြစ် ပြောင်းပြီး ရုံးစိုက်ခဲ့တာပါ။
ထူးဆန်းမှုတစ်ခုကတော့
ရှေးလူကြီးတွေက မော်လမြိုင်မြို ့ရှိ ရပ်ကွက်တွေကို နာမည်ဆန်းဆန်းနှင့် ၉ နဝင်းကြေအောင်
ပေးသွားခဲ့ ကြပါတာပါဘဲ။ နာမည်ပေးသွားပုံတွေကတော့ ကုန်း(၉)ကုန်း ချောင်(၉)ချောင် တန်း(၉)တန်း
ဆိုပြီး မော်လမြိုင် ရက်ကွက်တွေကို အမည်ပေးသွားခဲ့ကြပါတယ်။
ကုန်း(၉)ကုန်းရဲ့
အမည်တွေကတော့
၁။ ရှမ်းကုန်း
၂။ ဇီးကုန်း
၃။ ဇော်ကုန်း
၄။ ထန်းပင်ကုန်း
၅။ သာယာကုန်း
(မွန်သူကြီးဦးသာယာ နေထိုင်အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်ကို အစွဲ ပြု၍ )
၆။ စစ်ကဲကုန်း
(စစ်ကဲကြီး ဦးထော်လေး နေထိုင်ခဲ့ သည်ကို အစွဲပြု၍)
၇။ မရမ်းကုန်း
(မရမ်းပင်များ ပေါက်ရောက်ရာ ကို အစွဲပြု၍)
၈။ ဖိုးစောကုန်း
(မွန်သူကြီးဦးဖိုးစော နေထိုင်အုပ်ချုပ်ခ့ ဲသည်ကို အစွဲ ပြု၍ )
၉။ ဘိုကုန်း
(ဥရောပတိုက်သားများ စုဝေးနေထိုင်ခဲ့ သည်ကိုအစွဲပြု၍)
ချောင်(၉)ချောင်တော့
၁။ ပဲခူးချောင်
၂။ သရက်ချောင်
၃။ ရေကန်ချောင်
၄။ ခရုချောင်
၅။ ပူတူးချောင်
၆။ နပ်ချီးချောင်
၇။ ပတ္တလားချောင်
၈။ ဘီလိူင်ချောင်
၉။ ငှက်ဆိုးချောင်
(ယခု ဒေါင်းမင်းရပ်)
တန်း(၉)တန်းကတော့
၁။ လမုတန်း
၂။ လှည်းတန်း
၃။ စက်တန်း
၄။ ပျဉ်ထောင်တန်း
၅။ တရုပ်တန်း
၆။ ဖက်တန်း
(သနပ်ဖက်များ ရောင်းဝယ်ရာရပ်ကွက်ကို အစွဲပြု၍)
၇။ တောင်ပေါ်တန်း
၈။၂၈ အိမ်တန်း
၉။ နတ်မှော်တန်း
တို့ ဖြစ်ကြပါတယ်။
နောက်ထပ်
ရပ်ကွက်အမည်များသမိုင်းနှင့် တကွဖြစ်ပေါ်လာပုံကိုလည်း ပြောပြချင်ပါသေးတယ်၊
သမိုင်းဝင်နန်းစဉ်
ပတ္တမြားငမောက် ကို မလိမ့်တပတ်နှင့် အပျောက်ရိုက်သွားခဲ့သော ဒုဗိုလ်မူးကြီးစလေဒင် မော်လမြိုင်မှာ
အရေးပိုင်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် နေထိုင်သွားခဲ့သော အရပ်ကို ယနေ့ ထိတိုင် အရေးပိုင်ကုန်းဟု
ခေါ်ဝေါ်နေပါသေးတယ်။
မုပွန်မှာ
မွန်ဘာသာဖြင့် (မုဟ်ပန်) အငူအစွန်း ဟု အဓိပ္ပာယ်ရတယ်။
မွန်သူကြီးဖိုးမောင်ငံ
အုပ်ချုပ်ခဲ့သော အရပ်ကို မောင်ငံရပ်၊ ဓမ္မစေတီမင်း လှူဒါန်းခဲ့သော သိမ်ရှိရာအရပ်ကို
သိမ်ကုန်းရပ်၊
ထားဝယ်မြို ့မှ ပြောင်ရွေ ့ အခြေချသူများ နေထိုင်ရာအရပ်ကို ထားဝယ်စု၊ ပန်းပဲသမားများ
စုပေါင်းနေထိုင်ရာအရပ်ကို ပန်းပဲတန်း၊ ပြင်သစ်သင်္ဘောတစ်စီး လဲပြိုနစ်မြုပ်ခဲ့သောအရပ်ကို သင်္ဘောလဲရပ်၊
ပြည်မြို့ အနီးရွှေတောင်မှ ပြောင်ရွေ့ အခြေချသူများ နေထိုင်ရာအရပ်ကို ရွှေတောင်ရပ်၊ ဗဒုံမင်းလက်ထက်
ထားဝယ်မှပုန်းကန်သူများကို နှိမ်းနင်းခဲသော ဒိုင်းဝန်မင်းကြီး၏ တပ်များ တစ်လခန့် စခန်းချခဲ့သောကွင်းကို
ဒိုင်းဝန်ကွင်း အရပ်ဟု အမည်နာမများ ခေါ်တွင်ခဲ့ကြပါသည်။
အမည်မသိသူယောက်ရဲ့
စာတိုပေစများကို သဒ္ဒါမှန် ဆီလျော်အောင် လိုတဲ့နေရာများဖြည့်စွတ်ပြီး မလိုအပ်သောနေရာမျာကို
တည်းဖြတ် ပြန်လည် ရေးသားထားပါတယ်။
နှင်းမောင်
ဖြစ်ရပ်မှန်သတင်းများ
ကိုးကား Reference:
Unknown Author
